اکسیژن درمانی بیماران در خانه

 اکسیژن درمانی یک روش بسیار موثر برای افزایش میزان اکسیژن در بدن به سطوح سالم و طبیعی است. اکسیژن درمانی تکمیلی می تواند برای افرادی که در آنها عملکرد ریه مختل شده است، مانند بیماری انسداد مزمن ریه (COPD) کاربرد داشته باشد.

اگر برای شما اکسیژن درمانی تجویز شده است، احتمالاً در این فکر هستید که چگونه از آن به طور ایمن استفاده کنید و مهمتر از آن، چه سودی برای شما خواهد داشت. راهنمای زیر همه چیزهایی را که تا به حال می‌خواستید در مورد اکسیژن درمانی بدانید توضیح می‌دهد.

اکسیژن درمانی یک درمان پزشکی است که نیاز به نسخه پزشک دارد.

• فیبروز ریوی
• حمله شدید آسم
• پنومونی
• پنوموتوراکس (جمع شدن ریه)
• آپنه خواب

برخی از افراد فقط در هنگام خواب به اکسیژن درمانی نیاز دارند، در حالی که برخی دیگر ممکن است به آن 24 ساعت شبانه روز نیاز داشته باشند. مقدار و مدت زمان اکسیژن درمانی به وضعیت شما بستگی دارد. بسیار مهم است که دستورالعمل‌ها را دقیقاً همانطور که تجویز شده است دنبال کنید، زیرا استفاده از اکسیژن زیاد یا کم می تواند عواقب خطرناکی داشته باشد.

فواید اکسیژن درمانی

هوایی که تنفس می کنیم تقریباً 21 درصد اکسیژن دارد. برای اکثر افرادی که ریه های سالم دارند، 21 درصد اکسیژن کافی است، اما اگر به بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD) مبتلا هستید یا وضعیتی دارید که در آن عملکرد ریه شما مختل شده است، میزان اکسیژن به دست آمده از طریق تنفس طبیعی کافی نیست. در این مورد، برای حفظ عملکرد طبیعی بدن، به مقادیر اضافی اکسیژن نیاز دارید.

اکسیژن درمانی علاوه بر کمک به پیشگیری از نارسایی قلبی در افراد مبتلا به بیماری های شدید ریوی مانند COPD، فواید زیادی دارد. طبق گفته انجمن ریه آمریکا، اکسیژن درمانی ، خواب، خلق و خو، هوشیاری ذهنی و استقامت را بهبود می بخشد و به افراد اجازه می دهد تا کارهای عادی و روزمره خود را انجام دهند.

افزایش طول عمر بیمار

تا کنون، مهمترین مزیت اکسیژن درمانی طولانی مدت (LTOT) این است که ممکن است عمر شما را طولانی تر کند، به خصوص اگر COPD همراه با هیپوکسمی شدید در حالت استراحت (سطوح پایین اکسیژن در خون) دارید و/یا به طور مداوم از اکسیژن استفاده می کنید.

کاهش علائم COPD

اکسیژن مکمل می تواند به تسکین تنگی نفس یا تنگی نفس و سایر علائم مربوط به COPD و سایر بیماری های مزمن ریوی از جمله خستگی، سرگیجه و افسردگی کمک کند.

عوارض COPD کمتر

COPD با تعدادی از عوارض، از جمله فشار خون ریوی، پلی سیتمی ثانویه، و کور pulmonale، نوعی نارسایی قلبی همراه است.

اکسیژن مکمل با تثبیت فشار خون ریوی، کاهش پلی سیتمی ثانویه، و کاهش آریتمی ها (ریتم های نامنظم قلب) به کاهش عوارض COPD کمک می کند.

علاوه بر این، نشان داده شده است که اکسیژن تعداد تشدید (بدتر شدن علائم) و بستری شدن در بیمارستان مرتبط با COPD را کاهش می دهد.

امکان انجام ورزش‌های سنگین

بسیاری از بیماران مبتلا به مشکلات تنفسی امکان انجام ورزش سنگین ندارند و بیماری به طور چشمگیری توانایی آنها را برای ورزش محدود می کند. مطالعات نشان می دهد که استفاده از اکسیژن درمانی در طول ورزش استقامت ورزشکار را بهبود می بخشد، عملکرد وی را افزایش می دهد و در نهایت احساس تنگی نفس را کاهش می دهد.

بهبود کیفیت زندگی

اکسیژن کافی نه تنها خواب و خلق و خوی شما را بهبود می بخشد، بلکه هوشیاری ذهنی و استقامت شما را نیز افزایش می دهد و به شما امکان می دهد در طول روز کارهای بیشتری انجام دهید.

استفاده از یک غلیظ کننده اکسیژن قابل حمل می تواند به شما کمک کند تا در فعالیت هایی که از آن لذت می برید، مانند رفتن به سینما یا مهمانی، احساس آرامش بیشتری داشته باشید. حفظ استقلال و آزادی اجتماعی بودن می تواند به سلامت کلی شما کمک کند.

تحقیقات در مورد اینکه آیا اکسیژن درمانی می تواند به مشکلات جنسی مانند ناتوانی جنسی کمک کند یا خیر، مشخص نیست، اما اگر اکسیژن مکمل در حین ورزش به شما کمک کند، به احتمال زیاد به شما کمک می کند در طول رابطه جنسی نیز راحت تر نفس بکشید.

علاوه بر این، استفاده از اکسیژن مکمل در طول رابطه جنسی می تواند به شما کمک کند تا رابطه را طولانی تر کنید.

سفر هوایی ایمن تر

برای بیماران مبتلا به COPD اغلب در هنگام سفر با هواپیما هیپوکسمی شدید را تجربه می‌کنند. اکسیژن مکمل در طول سفر هوایی به شما کمک می کند تا از هیپوکسمی شدید جلوگیری کنید و می تواند برای بسیاری از بیماران COPD مفید باشد – حتی آنهایی که به طور معمول از اکسیژن استفاده نمی کنند.

اثرات جانبی اکسیژن درمانی

در حالی که استفاده طولانی مدت از اکسیژن به طور کلی بی خطر است، اما عوارض جانبی محدودی نیز دارد.

شایع‌ترین عارضه جانبی استفاده طولانی‌مدت از اکسیژن مکمل، خشکی بینی و تحریک پوست است، از یک مرطوب‌کننده در خانه یا محلول نمکی استفاده کنید تا مجاری بینی کمتر خشک شود. برای جلوگیری از سوزش، حتما با استفاده از لوسیون های مورد نیاز از پوست خود مراقبت کنید.

مسمومیت با اکسیژن نیز یک عارضه جانبی است که باید در نظر گرفته شود، اگرچه این موضوع در افرادی که اکسیژن خود را طبق دستور مصرف می کنند کمتر دیده می شود.

برای جلوگیری از عوارض محدود اکسیژن درمانی هرگز سطح اکسیژن خود را بدون نظارت پزشک متخصص تنظیم نکنید.

ملاحظات ایمنی استفاده از دستگاه اکسیژن

اگرچه اکسیژن یک گاز ایمن و غیر قابل اشتعال است، برخی از مواد می توانند به راحتی در حضور اکسیژن آتش بگیرند و بسوزند. به همین دلیل، درست مانند هر درمان پزشکی، رعایت نکات ایمنی در حین استفاده از آن مهم است.

اگر برای شما یا یکی از عزیزانتان اکسیژن درمانی تجویز شده است، حتما نکات ایمنی زیر را در نظر بگیرید:

نگهداری از کپسول اکسیژن

کپسول های اکسیژن باید به صورت عمودی و در مکانی که نتوانند بیفتند یا غلت بزنند، نگهداری شوند. یک چرخ دستی ذخیره اکسیژن یا دستگاه مشابه ایده آل است. آن‌ها را دور از هر نوع منبع حرارتی، اجاق گاز یا شمع روشن نگهداری کنید.

جلوگیری از آتش‌سوزی

از سیگار کسیدن اطرافیان در کنار کپسول خودداری کنید. در اطراف شعله های باز مانند کبریت و شمع و همچنین بخاری های گازی و اجاق گاز احتیاط کپسول قرار ندهید. کپسول اکسیژن باید حداقل 1.5متر از همه منابع گرما دور باشد. در صورت عدم استفاده دریچه های تامین اکسیژن را خاموش کنید.

در صورت وقوع آتش سوزی، مطمئن شوید که نحوه استفاده صحیح از کپسول آتش نشانی را می دانید. حوادث ممکن است اتفاق بیفتد، اما اگر آماده باشید لازم نیست نگران باشید.

انواع روش‌های اکسیژن درمانی

رایج ترین روش اکسیژن درمانی به بیماران از طریق کانولای بینی است. این لوله پلاستیکی نازک دارای دو شاخک کوچک در یک انتها است که در سوراخ های بینی قرار می گیرند.

کانولای بینی می‌تواند به راحتی اکسیژن را با سرعت یک تا شش لیتر در دقیقه (LPM) در غلظت‌های بین 24 تا 40 درصد به فرد برساند. در مقایسه، هوای اتاق حاوی حدود 21 درصد اکسیژن است که به طور کلی برای افراد مبتلا به بیماری ریوی کافی نیست.

با این حال، اگر از طریق دهان تنفس می کنید، تزریق اکسیژن از طریق کانولای بینی ممکن است تاثیر کمتری داشته باشد.

عینک اکسیژن تراپی

برخلاف کانولای بینی سنتی، عینک های اکسیژن درمانی با اتصال کانول بینی به پل عینک، اکسیژن را به طور موثر و و با احتیاط منتقل می‌کنند و نیازی به لوله گذاری در اطراف صورت نیست. این یک روش نوظهور برای رساندن اکسیژن است و در حال حاضر به طور گسترده مورد استفاده قرار نمی گیرد.