کلسترول بالا بیماری شایع پزشکی است، اما اغلب نتیجه انتخاب نوع ناسالم زندگی است، بنابراین قابل پیشگیری و درمان است.
برخی از افرادی که دارای هیپرکلسترولمی یا کلسترول بالا هستند ممکن است علائم زیر را داشته باشند:
- درد قفسه سینه
- برآمدگیهای کوچک بر روی پوست، معمولا بر روی دست، آرنج، زانو یا اطراف چشم
- گزانتوم: هنگامی که فرد ژنهای جهش یافته را برای هیپرکلسترولمی یا کلسترول بالا از هر دو والدین دریافت میکند، در سن خیلی زود احتمال ایجاد گزانتوم را دارد. گاهی اوقات آنها حتی در دوران نوزادی نیز گزانتوم دارند.
- رسوب زرد رنگ و کوچک کلسترول در زیر چشم و اطراف پلک
برای تشخیص، آزمایش خون معمولا برای هر بیماری از سوی پزشک معالج تجویز می شود. می توانید با آزمایش خون در منزل از میزان کلسترول خود مطلع شوید.
درمان
تغییرات شیوه زندگی مانند ورزش و خوردن یک رژیم غذایی سالم با چربی کم، اولین راه درمان کلسترول بالا است. توصیههای ویژه در این مورد نیز عبارتند از:
- کاهش میزان چربی اشباع در رژیم غذایی خود، تا کمتر از ۳۰ درصد از کالری روزانه.
- مصرف ۱۰ تا ۲۰ گرم فیبر محلول در روز. منابع آن عبارتند از: جو، نخود، لوبیا، سیب، میوههای مرکبات و هویج.
- افزایش فعالیت بدنی
- حفظ وزنی سالم
داروهای رایج:
استاتینها: استاتینها – در میان داروهای رایج تجویز شده برای کاهش کلسترول – مادهای را که در کبد شما برای ساخت کلسترول مورد نیاز است را بلاک میکند و باعث میشود که کبد کلسترول را از خون شما حذف کند. استاتینها همچنین ممکن است باعث جذب کلسترول ساخته شده در دیواره شریانی شما شوند، به طور بالقوه باعث کاهش بیماریهای قلبی عروقی شوند. این داروهای انتخابی شامل آتورواستاتین، فلوواستاتین، لوواستاتین، پیتاوستاتین، پراوستاتین، روزواستاتین و سیمواستاتین هستند.
رزینهای اتصال دهنده صفراوی: کبد شما از کلسترول برای ساخت اسیدهای صفراوی، (یک ماده مورد نیاز برای هضم غذا) استفاده میکند. داروهای کلستیرامین، کلسولام و کلستیپول سطح کلسترول را به طور غیر مستقیم با اتصال به اسیدهای صفراوی پایین میآورند و باعث میشود کبد شما از کلسترول اضافی برای ساخت اسیدهای صفراوی بیشتر استفاده کند و سطح کلسترول را در خون کاهش دهد.
مهار کنندههای جذب کلسترول: روده کوچک شما کلسترول را از رژیم غذایی جذب میکند و آن را در جریان خون آزاد میکند. داروی ازتیمایب (Zetia) با محدود کردن جذب کلسترول غذایی به کاهش کلسترول خون کمک میکند. Zetia را میتوان در ترکیب با هر یک از داروهای استاتین مورد استفاده قرار داد.
ترکیبی از مهارکننده جذب کلسترول و استاتین: داروهای ترکیبی ازتیمایب-سیمواستاتین (ویتورین) هر دو جذب کلسترول موجود در رژیم غذایی در روده کوچک و تولید کلسترول در کبد را کاهش میدهد. با این حال معلوم نیست که آیا ویتورین در کاهش خطر بیماری قلبی نسبت به مصرف سیمواستاتین به تنهایی موثرتر است یا نه.
داروهای تزریقی: دسته جدیدی از داروها نیز وجود دارد که میتواند به کبد برای جذب بیشتر کلسترول LDL کمک کرده و باعث کاهش کلسترول در خون شما شود. اداره غذا و دارو اخیرا مصرف داروهایی مانند آلیرکوماب و اوولوکوماب را برای افرادی که به صورت ژنتیکی سطح LDL خونشان بالا است را تایید میکند. این داروها همچنین ممکن است برای افراد مبتلا به حمله قلبی یا سکته مغزی استفاده شوند و همچنین افرادی که نیاز به کاهش LDL اضافی دارند مفید باشد. این داروها تزریقی در منزل یک یا دو بار در ماه استفاده میشوند.
داروهای مورد نیاز برای تری گلیسیرید بالا
اگر شما همچنین دارای تری گلیسیرید بالا هستید، پزشک ممکن است هر کدام از داروهای زیر را به شما توصیه کند:
فیبرها: داروهایی مانند فنوفیبرات و جم فیبروزیل، تری گلیسیرید را با کاهش تولید کبدی کلسترول لیپوپروتئین با چگالی بسیار کم (VLDL) و افزایش سرعت حذف تری گلیسیرید از خون شما کاهش میدهد. کلسترول VLDL غالبا حاوی تری گلیسیرید است.
نیاسین: نیاسین با محدود کردن توانایی کبد برای تولید LDL و کلسترول VLDL باعث کاهش تری گلیسیرید میشود. اما نیاسین معمولا هیچ مزیتی اضافی نسبت به استفاده از استاتینها به تنهایی ارائه نمیدهد. نیاسین نیز با آسیب کبدی و سکته مغزی مرتبط است، بنابراین اکثر پزشکان این دارو را فقط برای افرادی که نمیتوانند استاتین مصرف کنند توصیه میکنند.
مکملهای اسید چرب امگا ۳: مصرف مکملهای اسید چرب امگا ۳ میتوانند به کاهش تری گلیسیرید کمک کنند. این مکملها با نسخه یا بدون نسخه در دسترس هستند. همچنین مکملهای اسید چرب امگا ۳ میتوانند بر روی داروهای دیگری که مصرف میکنید تاثیر بگذارند.
همچنین باید دانست که تحمل مصرف داروهای ذکر شده از فرد ی به فرد دیگر متفاوت است. عوارض جانبی گزارش شده، درد عضلانی، درد معده، یبوست، حالت تهوع و اسهال است. بنابراین اگر تصمیم به مصرف داروهای کاهش دهنده کلسترول دارید، پزشک ممکن است آزمایشهای عملکرد کبدی را برای بررسی اثر دارو بر روی کبد به شما توصیه کند.