آمنوره یا قطع پریودی

“آمنوره” یا “قطع پریودی” به معنای قطع یا عدم بروز پریود یا قاعدگی در زنان است.
پریود (قاعدگی) یک فرآیند طبیعی در چرخه‌ی طبیعی زنانه است که معمولاً هر ماهه‌ای و به دوره‌های مشخصی تکرار می‌شود.
این فرآیند با کاهش هورمون‌های تخمدان (استروژن و پروژسترون) همراه است که باعث رشد رحم و آماده‌سازی برای بارداری می‌شود.
اگر بارداری رخ ندهد، در انتهای دوره‌ی قاعدگی، لایه‌ی غنی از خون و بافت‌های رحم از بدن زن خارج می‌شود که باعث خونریزی معمولاً مدت 3 تا 7 روز می‌شود.

این خونریزی عموماً هر ماه تکرار می‌شود تا زمانی که زن باردار شود یا وارد دوران منوپوز (قطع دائمی پریودی در دوران بعد از 50 سالگی) شود.
آمنوره به معنای عدم بروز پریود در مدت‌های طولانی‌تر از عادی است.
این موضوع می‌تواند از علل طبیعی مثل بارداری، شیردهی، دوران استرس یا تنش شدید، اضافه‌وزن، ورزش‌های سنگین، تغییرات در رژیم غذایی و … باشد، اما هم چنین می‌تواند به دلیل مشکلات طبی مثل اختلالات هورمونی، بیماری‌های گوارشی، عدم تعادل غذایی و … نیز باشد.
در هر صورت، اگر قطع پریودی یا آمنوره را تجربه می‌کنید، بهتر است با پزشک مشورت کنید تا علت این مسئله مشخص شده و در صورت لزوم تشخیص و درمان اقدامات لازم انجام شود.

آمنوره چیست

آمنوره به وضعیتی در زنان اشاره دارد که باعث قطع یا عدم بروز پریود (قاعدگی) می‌شود.
به عبارت دیگر، آمنوره به نقطه‌ی عدم پریود در زنان اشاره دارد. این وضعیت ممکن است موقت یا مزمن باشد و به دلیل عوامل مختلفی ایجاد شود.
علل مختلفی می‌تواند باعث آمنوره شود که به برخی از آن ها می‌توان اشاره کرد:

۱- بارداری

اگر زن باردار شود، پریودی خود قطع می‌شود.

۲- شیردهی

در دوره‌ی شیردهی نیز پریودی ممکن است قطع شود یا نامنظم شود.

۳- دوران پیش از آغاز پریودی (دوران پوبرتال)

در دختران جوان، پریودی ممکن است هنوز شروع نشده باشد یا نامنظم باشد.

۴- دوران پیش از دوره‌ی منوپوز

در دوران نزدیک به منوپوز (دوره‌ی انقطاع پریودی کامل)، پریودی‌ها نامنظم می‌شوند و در نهایت قطع می‌شوند.

۵- مشکلات هورمونی

نقص‌های هورمونی مثل سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) و نارسایی تخمدان می‌توانند باعث آمنوره شوند.

۶- اختلالات غدد درون‌ریز (endocrine)

 اختلالات در غدد هورمونی مثل هیپوتالاموس، غده هیپوفیز، تیروئید و … می‌توانند علت آمنوره باشند.

۷- عوامل روانی و استرس

استرس شدید و مشکلات روانی نیز ممکن است تاثیرگذار بر تنظیم هورمون‌های زنانه باشند و به آمنوره منجر شوند.

۸- عوامل فیزیکی

عوامل فیزیکی مانند اضافه‌وزن یا ورزش‌های سنگین نیز می‌توانند بر تنظیم پریودی تأثیر بگذارند.
آمنوره نیازمند بررسی و تشخیص توسط پزشک است.
اگر با آمنوره روبرو هستید یا نگرانی مشابه دارید، بهتر است به پزشک خود مراجعه کنید تا علت آن مشخص شود و در صورت لزوم درمان مناسب انجام شود.
و اما مراقبت هایی در مقابل آمنوره می توان انجام داد که برخی از این مراقبت ها شامل موارد زیر می باشد:

۱- مورد اول لازم است بهترین راه برای جلوگیری از قطع چرخه قاعدگی انجام شود که معمولا با اجرای یک شیوه زندگی سالم قابل اجرا است که می تواند در خصوص هر موردی باشد از جمله خورد مواد غذایی سالم و مصرف ویتامین ها و…. باشد.

۲- مورد دوم لازم است که یک وزن مناسب و ایده آل را داشته باشید و تغییراتی در رژیم غذایی و ورزش خود ایجاد کنید و از اضافه وزن تا حد زیادی پیشگیری کنید.

۳- مورد بعدی این که تلاش کنید که تعادل سالمی بین کار، سرگرمی و استراحت خود بر قرار کنید و موارد استرس زا و نگرانی های بیجا را در زندگی خود شناسایی کنید و از آن ها دوری کنید حتی اگر نیاز است به انجام مشاوره با افراد متخصص در این زمینه بپردازید که این مورد بیش تر برای زمانی است که نمی‌توانید خودتان استرس را کم کنید که حتی می توانید از خانواده دوستان هم کمک بخواهید.

۴- از تغییرات چرخه قاعدگی خود آگاه باشید و اگر دچار نگرانی می شوید با پزشک خود مشورت کنید و حتما لازم است زمان قاعدگی های خود را یادداشت کنید.
معمولا علائمی که آمنوره دارد تا حدودی قابل مشاهده هستند که می توان به موارد زیر اشاره کرد:

۱- در مواقع نسبتا شدید ممکن است ترشحاتی از نوک پستان خارج شود.

۲- داشتن ریزش مو که هم می تواند شدید باشد و هم خفیف باشد.

۳- مورد سوم که بیش تر ممکن است در افرادی که زمینه ی سردرد از جمله میگرن دارند دیده شود داشتند سردرد است.

۴- ظاهر شدن موهای زائد که بیش تر در ناحیه ی صورت و گردن ایجاد می شود و جز موارد شایع در بانوان می باشد.
و اما در خصوص راه درمان باید گفت که بستگی به علت اصلی آمنوره دارد و در برخی موارد، پزشک تجویز قرص های ضد بارداری یا سایر داروهای هورمونی را می دهد تا هورمون ها کمی تنظیم شود و قاعدگی سر موقع رخ دهد.
آمنوره حتی می تواند ناشی از اختلالات تیروئید یا هیپوفیز می باشد.
و اما اگر یک تومور یا انسداد ساختاری باعث مشکل شده باشد هم، به کمک انجام جراحی نیز قابل درمان خواهد بود.
به طور کلی بهتر است در هر شرایط پیگیری های لازم انجام شود به خصوص این که علائمی را مشاهده کردید اما چکاپ سالانه مهم است صورت بگیرد.

انواع آمنوره

آمنوره به عدم بروز یا قطع پریود (قاعدگی) در زنان اشاره دارد.
این وضعیت ممکن است با توجه به زمان و دلیل آن به انواع مختلف تقسیم شود. برخی از انواع آمنوره عبارتند از:

۱- آمنوره اولیه (Primary amenorrhea)

این نوع آمنوره زمانی رخ می‌دهد که دختران جوان بعد از سن منتظره شروع پریودی نمی‌شوند.
معمولاً در دختران بعد از سن 16 سالگی اگر پریودی شروع نشده باشد، این وضعیت به عنوان آمنوره اولیه تشخیص داده می‌شود.

۲- آمنوره ثانویه (Secondary amenorrhea)

این نوع آمنوره زمانی رخ می‌دهد که پریودی زن در حالی که قبلاً پریودی داشته است، به‌طور ناگهانی قطع می‌شود و به مدت 6 ماه یا بیشتر پریود نمی‌شود.
این نوع آمنوره می‌تواند به دلیل عوامل مختلفی از جمله بارداری، شیردهی، استرس شدید، عدم تعادل هورمون‌ها، عوامل روانی و فیزیکی و … رخ دهد.

۳- آمنوره انقطاعی (Transient amenorrhea)

 این نوع آمنوره زمانی رخ می‌دهد که پریودی زن به‌طور موقت قطع می‌شود.
به عنوان مثال، آمنوره انقطاعی ممکن است به دلیل بارداری، تغییرات هورمونی در دوره‌ی پوست‌زدگی (پوبرتال)، شیردهی و … رخ دهد.

۴- آمنوره پست‌منوپوز (Postmenopausal amenorrhea)

این نوع آمنوره پس از دوره‌ی منوپوز (معمولاً بعد از سن 50 سالگی) رخ می‌دهد.
در این دوره، پریودی به‌طور کامل قطع می‌شود و قاعدگی دیگر رخ نمی‌دهد.
هر نوع آمنوره نیازمند توجه پزشک و ارزیابی دقیق برای شناسایی علت آن و انجام درمان مناسب است.
اگر با آمنوره روبرو هستید یا نگرانی مشابه دارید، بهتر است به پزشک خود مراجعه کنید تا علت آن مشخص شود و نیاز‌مندی به درمان ارزیابی شود.

علت آمنوره

آمنوره (قطع پریودی) می‌تواند به دلیل موارد مختلفی اتفاق بیفتد.
علت آمنوره می‌تواند فیزیولوژیک (طبیعی) یا پاتولوژیک (ناطبیقه) باشد.
در ادامه، برخی از علل معمول آمنوره ذکر شده‌اند:

۱- بارداری

اگر زن باردار شود، پریودی خود قطع می‌شود و تا زمان تولد نوزاد و شیردهی پس از تولد، آمنوره ادامه دارد.

۲- شیردهی

در دوره شیردهی، هورمون‌هایی مثل پرولاکتین که در ترشح شیر نقش دارند، ممکن است باعث آمنوره شوند.

۳- دوره پوبرتال

در دختران جوان، پریودی ممکن است هنوز شروع نشده یا نامنظم باشد.
این دوره به عنوان دوره پوبرتال شناخته می‌شود.

۴- سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS)

این اختلال هورمونی متداول در زنان می‌تواند باعث عدم رشد تخمک‌ها و عدم قاعدگی منظم شود.

۵- اختلالات تیروئید

اختلالات در غدد تیروئید می‌تواند با تنظیم هورمون‌ها تأثیرگذار بر پریودی باشد و به آمنوره منجر شود.

۶- استرس شدید و اضطراب

استرس و اضطراب شدید ممکن است باعث تغییر در تولید هورمون‌ها و قطع پریودی شود.

۷- ورزش‌های سنگین و کاهش وزن ناشی از رژیم‌های غذایی سخت

افرادی که ورزش‌های سنگین انجام می‌دهند یا رژیم‌های غذایی سختی را دنبال می‌کنند ممکن است با آمنوره مواجه شوند.

۸- اختلالات عضلانی

بعضی از اختلالات عضلانی نیز می‌توانند به تنظیم هورمون‌ها تأثیر بگذارند و باعث آمنوره شوند.

۹- عوامل روانی

مشکلات روانی و روان‌پزشکی نیز ممکن است تأثیرگذار بر سیستم هورمونی شوند و باعث آمنوره شوند.
لیست بالا تنها به عنوان یک انتخاب کوتاه از علل ممکن آمنوره آورده شده است.
برای تشخیص دقیق و درمان آمنوره، بهتر است به پزشک متخصص گونه زنان مراجعه کنید تا علت آن شناسایی شود و نیازمندی‌های درمانی موردنیاز را ارزیابی کنند.