بیماری تب مالت چیست؟

بیماری تب مالت یک بیماری ناشی از عفونت با باکتری Leishmania است و اغلب از طریق نیش پشه‌ های خونخوار انتقال می‌ یابد.
درمان تب مالت معمولاً از طریق دارو ها انجام می‌ شود.

دارو هایی که برای درمان تب مالت مورد استفاده قرار می‌ گیرند، شامل:

۱- آنتی‌ مونیال‌ ها

دارو هایی که اثراتی در مقابل باکتری Leishmania دارند.
این دارو ها ممکن است شامل موادی مانند پنتامیدین، آمفوتریسین B، میلتی فوسین، پارومومایسین و ستیبوپتیدین باشند.

۲- آنتی‌ پارازیتیت‌ ها

مصرف دارو های ضد پارازیت مانند میلتی فوسین، ستیبوپتیدین، لیپوسوم آمفوتریسین B، آنتی‌ مونیال‌ ها (آنتی‌ مونیال‌ ها همچنین در این دسته قرار می‌ گیرند) برای درمان تب مالت توصیه می‌ شود.

۳- دارو های آنتی‌الیزمانیایی

دارو هایی که به منظور کنترل عفونت‌ های الیزمانیا ارائه می‌ شوند. این شامل دارو هایی مانند میلتی فوسین و آمفوتریسین B می‌ شود.
درمان تب مالت بستگی به نوع عفونت، شدت آن، و وضعیت بیماری فرد دارد.
همچنین، به علت پیچیدگی بالای بیماری و نوع باکتری Leishmania ممکن است ترکیبات دارویی مورد استفاده متفاوت باشد.
مهم ترین قدم در درمان صحیح بیماری، مشاوره و تشخیص توسط پزشک متخصص است.
تب مالت یا لیشمانیاز یک بیماری انگلی است که توسط انگل لیشمانیا ایجاد می‌شود.
این انگل عمدتاً توسط پشه‌های خون‌خوار به انسان منتقل می‌شود.
انگل لیشمانیا در خونسازی سلول‌های ماکروفاژ در داخل بدن انسان زندگی می‌کند.

علائم اصلی تب مالت عبارتند از:

۱- تب مداوم

افزایش دمای بدن به صورت پیوسته.

۲-  تغییرات در پوست

برخی از افراد ممکن است نواحی پوستی با تغییرات مانند قرمزی، خشکی، و تورم داشته باشند.

۳- کاهش وزن و ضعف عمومی

افراد مبتلا به تب مالت ممکن است تا حدی کاهش وزن داشته باشند و احساس ضعف عمومی کنند.
تشخیص و درمان تب مالت به دقت ویژه نیاز دارد و باید توسط پزشک متخصص انجام شود.
این بیماری در برخی مناطق خاص جهان، به‌خصوص در مناطق گرمسیری، رایج‌تر است.
اقدامات پیشگیری از نیاز پشه‌های خون‌خوار به خون انسان و نیز حفاظت از پوست در مناطق ریسک‌پذیر می‌تواند موثر باشد.

راه انتقال بیماری تب مالت

تب مالت اغلب توسط نیش پشه‌ های خونخوار انتقال پیدا می‌ کند و از طریق خون انسان به انسان منتقل نمی‌ شود.
این بیماری اصولاً به عنوان یک بیماری غیر واگیر شناخته می‌ شود، یعنی نمی‌ توان به سادگی از یک فرد به فرد دیگر منتقل شود.
هرچند که ممکن است انتقال این بیماری از مادر به جنین در دوران بارداری اتفاق بیافتد، اما انتقال مستقیم از یک فرد به فرد در شرایط عادی وجود ندارد.
برای پیشگیری از انتقال تب مالت، اقدامات بهداشتی مانند استفاده از حشره‌ کش‌ ها، استفاده از لباس‌ های حفاظتی مخصوصاً در مناطقی که باکتری Leishmania وجود دارد و کنترل محیط محیطی در مناطق مبتلا به این بیماری اهمیت دارند.
درمان بیماری تب مالت یا لیشمانیاز بستگی به نوع انگل لیشمانیا، میزان و مکان گسترش بیماری در بدن، و وضعیت سلامت فرد مبتلا دارد.
درمان این بیماری اغلب به کمک داروها صورت می‌پذیرد.
در صورت مشاهده علائم بیماری، توصیه می‌شود فوراً به پزشک مراجعه کنید تا تشخیص دقیق گرفته و درمان مناسب شروع شود.

درمان ممکن است عبارت باشد از:

۱- داروهای مصرفی

داروهای مانند میلتفوسین، آمفوتریسین B، و پارومومایسین اغلب برای درمان لیشمانیاز استفاده می‌شوند.

۲- درمان محلی

برخی از موارد نیاز به درمان محلی در ناحیه‌های خاصی دارند، به‌طوری‌که داروها به مستقیم به نواحی آلوده تزریق شوند یا از طریق کرم‌ ها و ژل‌ های محلی مورد استفاده قرار گیرند.

۳- پیگیری و کنترل بیماری

مداومت درمانی و پیگیری دقیق توسط پزشک ضروری است تا اطمینان حاصل شود که بیماری به‌طور کامل کنترل شده است و احتمال بازگشت آن کاهش یابد.
توجه داشته باشید که خودداری از تماس با پشه‌ها در مناطق رایج لیشمانیاز، استفاده از روش‌های حفاظتی مثل استفاده از انواع کرم‌ها و ابزار حفاظتی در برابر پشه‌ها می‌تواند در پیشگیری از ابتلا به این بیماری مؤثر باشد.

آیا تب مالت واگیر دارد؟

تب مالت یا لیشمانیاز، به طور معمول از فرد به فرد منتقل نمی‌ شود. عفونت اغلب از طریق نیش پشه‌های خونخوار از گونه‌های خاص پشه‌ها انتقال می‌یابد. پس این بیماری به عنوان یک بیماری غیر واگیر شناخته می‌شود، به این معنا که نمی‌توان به سادگی از یک فرد به فرد دیگر انتقال یافت.
هرچند که انتقال مستقیم بیماری از فرد به فرد وجود ندارد، انتقال از مادر به جنین در دوران بارداری ممکن است. همچنین در برخی مناطق دنیا، که شرایط لازم برای وجود پشه‌های موسوم به Vector که باعث انتقال بیماری می‌شوند، مهیا باشد، افراد ممکن است با خطر ابتلا به تب مالت مواجه باشند.
برای پیشگیری از انتقال تب مالت، اقدامات بهداشتی مانند استفاده از حشره‌کش‌ها، استفاده از لباس‌های حفاظتی مخصوصاً در مناطقی که باکتری Leishmania وجود دارد و کنترل محیط محیطی در مناطق مبتلا به این بیماری اهمیت دارند.

برخی روش‌های پیشگیری از مبتلا شدن به بیماری تب مالت (لیشمانیاز) شامل:

۱- استفاده از حشره‌کش

استفاده از حشره‌کش‌ها، به ویژه در مناطقی که باکتری Leishmania وجود دارد، می‌تواند کمک کند.
این حشره‌کش‌ها ممکن است از نیش پشه‌های خونخوار که باعث انتقال بیماری می‌شوند، دور نگه داشته و از حمله آنها جلوگیری کنند.

۲-  استفاده از لباس‌های حفاظتی

در مناطقی که خطر ابتلا به تب مالت وجود دارد، استفاده از لباس‌ های حفاظتی می‌ تواند موثر باشد. لباس‌ ها باید بتوانند پوست را از نیش پشه‌ ها محافظت کنند.

۳- کنترل محیط

تمیز نگه داشتن محیط زیست و کنترل جوامع پشه‌ ها می‌ تواند به کاهش انتقال بیماری کمک کند. از مواد ضد پشه و سوزن‌ های پشه‌ کش نیز می‌ توان برای این منظور استفاده کرد.

۴- اجتناب از سفر به مناطق خطرناک

اگر امکان اجتناب از سفر به مناطقی که تب مالت رایج است وجود دارد، این اقدام می‌ تواند ریسک ابتلا را کاهش دهد.

۵- توجه به بهداشت فردی

استفاده از اقدامات بهداشت فردی مانند استفاده از کرم‌ ها و اسپره‌ های حشره‌کش بر روی پوست می‌ تواند موثر باشد.
توصیه مهم این است که اگر در مناطق خاصی که تب مالت رایج است حضور دارید یا به این مناطق سفر می‌ کنید، با پزشک خود مشورت کرده و راهنمایی‌ های پیشگیری خاص بر اساس شرایط محلی را دریافت کنید.

علائم تب مالت

علائم بیماری تب مالت یا لیشمانیاز ممکن است در افراد مختلف متفاوت باشد و به وابستگی به نوع باکتری Leishmania و سیستم ایمنی بدن فرد، علائم متفاوتی ظاهر شود.
در بعضی از موارد، افراد ممکن است علائمی نداشته باشند، یا علائم خفیفی داشته باشند.
اما در مواردی دیگر، ممکن است علائم شدید تری ظاهر شود.

برخی از علائم رایج تب مالت شامل:

۱- آفتاب‌ سوختگی

نقاط قرمز یا لکه‌ های خودکار زرد روی پوست که به نام آفتاب‌ سوختگی معروف هستند.

۲- تب و لرز

افزایش دمای بدن و تجربه‌ی لرز و رعشه.

۳- ضعف و خستگی

احساس کم‌ انرژی بودن، خستگی و ضعف عمومی.

۴- افت وزن

افت وزن بدون دلیل آشکار.

۵- تورم لنفاوی

افزایش حجم لنفاها که ممکن است به صورت گره‌ هایی زیر پوست گره‌ های لنفاوی قابل حس کردن باشد.

۶- درد عضلانی و مفصلی

درد و مشکلات در عضلات و مفاصل.

۷- آپلاستی

کاهش اشتها و عدم توانایی در تغذیه به میزان کافی.

۸- علائم گوارشی

ممکن است علائمی مانند استفراغ، اسهال و درد شکم نیز ظاهر شود.
به دلیل مشابه بودن علائم تب مالت با سایر بیماری‌ ها، تشخیص دقیق و درمان به وسیلهٔ پزشک اهمیت دارد.
اگر فکر می‌ کنید علائمی شبیه به تب مالت در خود یا دیگران مشاهده کرده‌اید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
بیماری تب مالت یا لیشمانیاز در مناطق خاص جهان، به خصوص در مناطق گرمسیری و زیر گرمسیری، رایج است.
این بیماری به علت عدم واکسیناسیون موجود و وجود شرایط مساعد برای پشه‌ های برداشتگر (مسیر انتقال) در این مناطق گسترده است.

عواملی که ممکن است افراد را در معرض بیشتر به ابتلا به تب مالت قرار دهند عبارتند از:

۱- مناطق جغرافیایی

این بیماری در مناطق خاصی از جهان رایج است، به ویژه در آفریقا، آسیا، آمریکای مرکزی و جنوب آمریکا.

۲- شرایط زیستی

وجود پشه‌ های برداشتگر، که به عنوان واسطه‌ های انتقال بیماری عمل می‌ کنند، در مناطق گرمسیری و مرطوب افزایش خطر ابتلا را دیگر می‌ کند.

۳- سیستم ایمنی ضعیف

افراد با سیستم ایمنی ضعیف به دلیل بیماری‌ های مزمن، سیستم ایمنی ضعیف به دلیل استفاده از دارو های ساپرسیون ایمنی یا افراد مبتلا به ایدز ممکن است حساس‌ تر به ابتلا به تب مالت باشند.

۴- فعالیت‌ های کشاورزی و روستایی

افرادی که در فعالیت‌ های کشاورزی و زندگی روستایی در مناطق مبتلا به تب مالت شرکت می‌ کنند، ممکن است با خطر بیشتری روبرو شوند.
توجه به اقدامات پیشگیری، از جمله استفاده از حشره‌ کش، لباس‌ های حفاظتی و کنترل محیط، می‌ تواند به کاهش خطر ابتلا به تب مالت کمک کند.