پره اکلامپسی چیست؟
اکلامپسی پره Eclampsia یا پره اکلامپسی Pre-eclampsia یک وضعیت قلبی عروقی و عروق کلیوی است که در زمان بارداری رخ میدهد.
این وضعیت معمولاً در طول سه ماههٔ آخر بارداری یعنی پس از هفته بیستم رخ میدهد، اما ممکن است در موارد نادر در طول مراحل زودتری از بارداری نیز ظاهر شود، که این مورد به عوامل مختلفی بستگی دارد.
البته علت دقیق پره اکلامپسی هنوز کاملاً مشخص نیست، اما احتمالاً با تغییرات در عملکرد عروق و عملکرد کلیهها در اثر بارداری مرتبط است.
البته متخصصین نیز این عقده را دارند که علت بروز این بیماری به دلیل مشکلاتی است که در خصوص جفت جنین به وجود می آید، جفت جنین همان اندامی است که تغذیه جنین توسط آن در همه مراحل بارداری صورت می گیرد.
چرا که در هفته های اول بارداری حتما می بایست رگ های خونی به وجود آیند تا از طریق آنها خون به جفت برسد، و پس از جفت به جنین انتقال پیدا کند.
در خصوص افرادی که مبتلا به پره کلامپسی می باشند، این رگ های خونی به صورت نارس می باشند، و در واقع به درستی رشد نکرده اند به همین سبب قادر نخواهند بود تا به خوبی فرایند خون رسانی به جفت و جنین را انجام دهند.
برخی از عوامل مشخص شده که به علت پره اکلامپسی میتوانند موثر باشند عبارتند از مواردی که در ادامه قصد داریم به معرفی آنها بپردازیم.
۱-فشار خون بالا
یکی از علایم اصلی پدید آمدن بیماری پره اکلامپسی در خانم ها، فشار خون بالا است.
۲-علائم سیستمیک
افزایش وزن ناشی از وادار شدن آب بدن، ادرار دیدن کمتر از حد معمول ورمی، سردرد شدید، تهوع و استفراغ، درد شکمی و تغییرات دیداری مانند از دست دادن بینایی و پر شدن چشمها یا صورت عدم رعایت این علائم ممکن است باعث ریسک بالا و خطرناک برای مادر و جنین شود، که حتما می بایست در خصوص بروز این پدیده به پزشک مراجعه نمایید.
۲-آسیب کبدی
در برخی موارد، پره اکلامپسی میتواند به آسیب کبدی و یا هپاتوسلپالی منجر شود، و فرد را به این عارضه دچار کند.
۳-آسیب کلیه
پره اکلامپسی ممکن است با عملکرد نامنظم کلیهها و افزایش سطح پروتئینها در ادرار که ملقب به پروتئینوری می باشد، همراه باشد.
پره اکلامپسی یک وضعیت جدی است و البته خطرناک نیز می باشد، که نیاز به مراقبت پزشکی فوری دارد.
در صورت بروز علائم پره اکلامپسی یا افزایش فشار خون بارداری، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید تا اقدامات لازم را برای مراقبت و درمان صورت دهید.
علائم پره اکلامپسی
پره اکلامپسی یک وضعیت جدی در طول بارداری است و نیاز به توجه و درمان پزشکی فوری دارد.
برخی از علائم و نشانههای پره اکلامپسی عبارتند ا:
۱-فشار خون بالا ویا هایپرتانسیون
فشار خون بالا یکی از علایم اصلی پره اکلامپسی است.
اگر فشار خون شما به طور مداوم بالا بوده و در طول بارداری افزایش یافته است، باید به پزشک خود اطلاع دهید، تا میزان آن توسط تشخیص و تجویز پزشک کنترل شود.
۲-پروتئین در ادرار ویا پروتئینوری
پره اکلامپسی ممکن است با افزایش سطح پروتئین در ادرار که ملقب به پروتئینوری است، همراه باشد.
این مورد میتواند از طریق آزمایش ادرار تشخیص داده شود، تا بتوان آن را بهبود بخشید.
۳- تورم و یا ادم
یکی دیگر از نشانههای پره اکلامپسی، تورم در بخشهای مختلف بدن است، به ویژه در دستها، پاها، صورت و چشمها.
این تورم به علت احتباس آب و سد راههای عروقی نرمال است.
۴-سردرد شدید
بعضی از زنان مبتلا به پره اکلامپسی سردرد شدید و غیرمعمولی را همواره تجربه میکنند.
این سردرد میتواند همراه با افزایش فشار خون باشد.
۵- تغییرات دیداری
در موارد شدید پره اکلامپسی، ممکن است از بین رفتن بینایی، دیدن نورهای درخشان، پر شدن چشمها و دیداری اشکال عجیب یا تغییرات دیداری دیگر رخ دهد.
۶-درد شکمی
درد شکمی معمولاً در قسمت بالای شکم یا در قسمت راست ناحیه ناشی از آسیب به کبد رخ میدهد.
این درد ممکن است حتی گاهی همراه با تهوع و استفراغ باشد.
توجه داشته باشید که مواردی که ذکر شد فقط برخی از علائم و نشانههای پره اکلامپسی هستند و همه زنان مبتلا به پره اکلامپسی همه این علائم را تجربه نمیکنند. اگر شما یا کسی که میشناسید این علائم را تجربه میکنید، بهتر است بلافاصله به پزشک خود مراجعه کنید.
پزشک شما میتواند تشخیص درست را قرار دهد و برنامه درمانی مناسب را برای شما تعیین کند.
درمان پره اکلامپسی
درمان پره اکلامپسی بستگی به شدت و عوارض وضعیت برای مادر و جنین دارد.
به طور کلی، هدف درمان پره اکلامپسی، کاهش فشار خون و مدیریت عوارض مرتبط با آن است.
در بعضی موارد، تنها رعایت استراحت در خانه میتواند کافی باشد، اما در موارد شدیدتر ممکن است نیاز به مراقبت بیمارستانی داشته باشید.
درمان پره اکلامپسی معمولاً شامل مواردی می باشد که در ادامه قصد داریم آنها را معرفی کرده و مورد بررسی قرار دهیم.
۱-استراحت و محدودیت فعالیت
در صورت تشخیص پره اکلامپسی، پزشک ممکن است توصیه کند تا استراحت خوبی داشته باشید و فعالیتهای خود را محدود کنید.
۲-کنترل فشار خون
کاهش فشار خون بالا از طریق داروها میتواند ضروری باشد.
پزشک ممکن است داروهای خاصی مانند مهارکنندههای آنژیوتانسین ARB یا دیورتیکها برای شما تجویز کند.
۳-مدیریت تغذیه
تغذیه مناسب و متعادل در خصوص بیماری پره اکلامپسی بسیار مهم است.
پزشک ممکن است توصیههای خاصی در مورد مصرف نمک، مقدار مایعات، مصرف پروتئین و مواد غذایی دیگر بدهد، که لازم است حتما به هریک توجه کرده و به آنها عمل کنید.
۴-مانیتورینگ مرتب فشار خون و نمونهبرداری
پزشک شما ممکن است که تشخیص دهد که شما مراحل مراقب های خود را را در بیمارستان بگذرانید که به این ترتیب پرسنل بیمارستان فشار خون شما را مرتباً نظارت کنند.
همچنین، آزمایشهای خون و ادرار نیز برای پایش وضعیت شما بررسی میشود.
۵- زایمان
در موارد شدید پره اکلامپسی، زایمان زودرس ممکن است توصیه شود تا عوارض برای مادر و جنین کاهش یابد.
برای اینکه بتوانید اقدام به درمان این بیماری نمایید، پیش از هر کاری میبایست اقدام به تشخیص آن نمایید که همواره روش های مختلفی در خصوص این زمینه وجود دارد.
۱-آزمایش خون
با انجام آزمایش خون عملکرد چندین عضو همچون، کلیه، کبد و پلاک های خون مورد بررسی قرار می گیرد.
۲-آزمایش ادرار
در خصوص انجام این آزمایش نیز فرد می بایست مدت زمانی حدود ۲۴ ساعت ادرار خود را نگه دارد، در این آزمایش پروتئین و کراتینین های موجود در ادرار فرد مورد بررسی قرار می گیرد.
۳-سونوگرافی جنین
با انجام سونوگرافی از جنین میزان وزن جنین و میزان مایع در رحم اندازهگیری می شود و مورد بررسی قرار میگیرند.
درمان مسمومیت بارداری
موثرترین و بهترین درمانی که در این مواقع برای بیماران در نظر گرفته میشود، زایمان است.
در صورتی که زایمان برای مادر زود باشد، پزشک آزمایشات خون، سونوگرافی و آزمایشات استرس بهصورت مکرر به مادر توصیه میکند تا مادر تحت کنترل باشد.
بهطور کلی راهکارهای درمانی احتمالی که برای بیماران در نظر گرفته میشود به شرح زیر است:
داروهایی برای کاهش فشار خون
کورتیکو استروئیدها
داروهای ضد تشنج
استراحت کردن
(استراحت کردن به این معنی نیست که هیچ فعالیتی نداشته باشید، عدم فعالیت کامل خطر لخته شدن خون را افزایش میدهد)
بستری شدن در بیمارستان برای تحت کنترل بودن مادر و جنین
زایمان مادر
(اگر در هفتههای آخر بارداری باشد)
در هر صورت، درمان پره اکلامپسی بستگی به شدت و عوارض وضعیت شما دارد و باید توسط پزشک خود تعیین شود.
اهمیت ملاقات منظم با پزشک خود و پیروی از دستورات و توصیههای او درمانی برای بهبود وضعیت شما بسیار حائز اهمیت است.
تفاوت اکلامپسی و پره اکلامپسی چیست؟
اکلامپسی Eclampsia و پره اکلامپسی Pre-eclampsia دو وضعیت مرتبط با بارداری هستند، اما در واقع دو وضعیت مجزا هستند.
تفاوت اصلی بین اکلامپسی و پره اکلامپسی به شرح زیر است.
پره اکلامپسی Pre-eclampsia
۱-پره اکلامپسی وضعیتی است که در طول بارداری رخ میدهد و معمولاً در سه ماههٔ آخر بارداری یعنی تقریبا پس از هفته بیستم، ظاهر میشود.
۲-نشانههای اصلی پره اکلامپسی شامل فشار خون بالا هایپرتانسیون و پروتئین در ادرار پروتئینوری است.
۳-علل دقیق پره اکلامپسی هنوز کاملاً مشخص نیستند، اما تغییرات در عملکرد عروق و عملکرد کلیهها معمولاً دخیل هستند.
اکلامپسی Eclampsia
۱-کلامپسی وضعیتی است که در پی توسعه پره اکلامپسی رخ میدهد و با حملههای تشنجی مشخص میشود.
تشنجها در اکلامپسی به طور غیرمنتظره و ناگهانی رخ میدهند و میتوانند شدید باشند.
۲-اکلامپسی میتواند عوارض جدی برای مادر و جنین داشته باشد و نیاز به مراقبت فوری در بیمارستان دارد.
بنابراین، پره اکلامپسی اولین مرحله وضعیت بارداری است که با افزایش فشار خون و پروتئین در ادرار همراه است، در حالی که اکلامپسی در واقع پیشروی پره اکلامپسی است و با تشنجهای تشنجی همراه است.
اکلامپسی به عنوان یک وضعیت جدی تلقی میشود و نیاز به مداخله و درمان فوری دارد.