تپش قلب

تپش قلب به ضربان غیرعادی قلب گفته می‌شود که منجر به احساس انقباض عضلات قلب در قفسه سینه می‌شود.

تپش قلب یا آریتمی قلب ضربان نامنظم قلب را توصیف می‌کند، در این حالت قلب ممکن است خیلی سریع، خیلی کند یا نامنظم کار کند. تپش زمانی رخ می‌دهند که سیگنال‌های الکتریکی قلب که ضربان قلب را تنظیم می‌کنند، به درستی کار نکنند. به عنوان مثال، برخی افراد مبتلا به نارسائی قلب ممکن است تپش قلب و ضربان نا منظم داشته باشند. یکی از علل آریتمی قلبی نارسایی قلب است. تپش قلب می‌تواند همراه با اضطراب باشد که لزوماً حاکی از وجود یک مشکل ساختاری یا عملکردی در قلب نیست.

بسیاری از تپش‌های قلب بی‌ضرر هستند با این حال، اگر ضربان قلب به طور خاص غیر طبیعی باشند و همراه با بیماری‌های قلبی باشد ممکن است خطر جدی برای سلامتی فرد باشد. البته زیاد نگران ضربان نا منظم قلب خود نباشید، شما با درمان تپش قلب یا آریتمی قلبی اغلب می‌توانید ضربان قلب سریع، آهسته یا نامنظم قلب را کنترل یا حذف کنید.

علاوه بر این، چون آریتمی های قلبی ناراحت کننده اغلب بدتر می‌شوند و ناشی از بیماری‌های مرتبط است، شما می‌توانید با اتخاذ شیوه زندگی سالم قلبی، خطر ابتلا به آریتمی را کاهش دهید و راه مناسبی را برای درمان تپش قلب انتخاب کنید.

ضربان قلب طبیعی چقدر است؟

ریتم قلب به طور معمول توسط یک ضربان ساز طبیعی (گره سینوس) واقع در دهلیز راست کنترل می‌شود. گره سینوسی باعث ایجاد امواج الکتریکی می‌شود که ضربان قلب را تنظیم می‌کند. در یک قلب سالم، فرآیند انتقال امواج الکتریکی قلب به آرامی انجام می‌شود و در نتیجه ضربان قلب آرام آرام به میزان ۶۰ تا ۱۰۰ ضربه در دقیقه می‌رسد.

چه وقت باید به پزشک مراجعه کنم؟

آریتمی قلبی یا تپش قلب ممکن است موجب احساس ناراحتی یا ضربان قلب اضافی شود، یا ممکن است حس کنید که قلب شما در حال تپش مداوم یا خیلی کند است. اگر به طور هر یک از این علائم و نشانه‌های آریتمی را در خود احساس کردید، جهت بررسی و درمان تپش قلب سریعاً به پزشک مراجعه کنید تا علل آریتمی قلبی شما را مورد بررسی قرار دهند و روند درمان تپش قلب را آغاز کند (پزشک در منزل)

تشخیص تپش قلب

برای تشخیص آریتمی قلبی، دکتر متخصص علائم و سابقه پزشکی شما را بررسی و معاینه فیزیکی انجام می‌دهد. پزشک احتمالا در مورد شرایطی موجل تپش قلب شما مانند بیماری قلبی یا مشکل غده تیروئید، بپرسد. همچنین ممکن است تست‌های کنترل قلب را برای مشخص شدن علت تپش قلب انجام دهید. این تست‌ها شامل موارد زیر است:

• الکتروکاردیوگرام (ECG)
• اکوکاردیوگرام
• تست استرس یا ورزش
• آزمایش شیب جدول
• تست الکتروفیزیولوژی و آنژیوگرافی

تپش قلب چه زمانی نگران کننده است ؟

شاید برای هریک از افراد این مسئله پیش آماده باشد که در موقعیتی قرار گیرند که با بالارفتن تپش قلب خود مواجه شوند، معمولا در چنین شرایطی آنها تپش قلب خود را بیشتر و عمیق تر از حد معمول حس میکنند.
قلب عملکردی همچون یک  تلمبه دارد، که با فعالیت آن خون در بدن جریان پیدا میکند، به طور معمول در بدن یک انسان سالم قلب پس از هر تپش میزان صد سانتیمتر مکعب خون را به داخل بدن پمپاژ می‌کند، که در نهایت در طول یک شبانه روز به طور تقریبی ده هزار لیتر خون توسط قلب به سرتاسر بدن فرد جریان پیدا میکند.
تپش قلب همان مدت زمانی است که طول می‌کشد تا قلب از حالت انقباض به حالت انبساط در بیاید، که یک ثانیه طول می‌کشد، برای تعریف تپش قلب اینگونه می توان گفت که، ضربان قلب هر فرد است، که باتوجه به اینکه فرد در چه شرایطی قرار گرفته است ممکن است گاهی از وضعیت معمول خارج شود.
مثلا زمانی که فرد دارای استرس و دلهره باشد، و یا اینکه در حال دویدن و یا انجام ورزش های سنگین باشد، به طور معمول با بالارفتن تپش قلب خود مواجه می‌شوند، که ممکن است احساس ناخوشایندی را برای آنها به وجود آورد.

در واقع از آنجایی که تپش قلب حسی است که توسط خود فرد قابل تشخیص است، خود فرد به سادگی متوجه تغییر میزان تپش قلب خود می‌شود.
اما گاهی نیز در برخی از موارد ممکن است شرایط محیطی دلیلی بر مبنای افزایش تپش قلب فرد نشود، یعنی موضوع دیگری در افزایش فشار خون فرد تاثیر به عمل آورد، که یکی از این موارد تغییر در سیستم الکتریکی قلب فرد می‌باشد. در این صورت یعنی  زمانی که فرد در حالت طبیعی قرار دارد، و شرایط محیطی هیچ دخالتی ندارند، فرد با افزایش میزان تپش قلب خود مواجه می‌شود، که این عارضه قلبی آریتمی نام دارد، که حتما میبایست فرد مبتلا به آن با مراجعه به پزشک متخصص تحت مراقبت و درمان قرار گیرد، اما چه زمانی افراد باید نگرانی هایی در رابطه با افزایش میزان تپش قلب خود داشته باشند، معمولا فرد با نشانه هایی همچون، احساس ضعف، گیجی و منگی، احساس سبُکی در سر، غش، تنگی نفس و درد در قفسه سینه مواجه می‌شود، پس از بالا رفتن تپش خود مواجه می‌شود، که می‌بایست حتما آنها را جدی بگیرد‌، و با پزشک متخصص این موضوع را در میان بگذارد.

چرا تپش قلب رخ میدهد؟

عوامل مختلفی وجود دارند که می‌توانند عاملی محسوب شوند که در ریتم ضربان قلب شما نوسان هایی به وجود آورند، در پی آن شما میزان ضربان قلب خود را حس خواهید کرد، اگر بخواهیم در پاسخ به سوال چرا تپش قلب رخ میدهد، به صورت تخصصی تر و علمی بپردازیم، باید اینگونه بگوییم که، قلب هر فرد باید در زمان مشخص انقباض شود، این فشردگی باید بر اساس پالس های الکتریکی توسط گروهی از سلول های بدن که سینواتریال نود نام دارند انجام شود.
محل قرار گیری این سلول ها در بطن راست قلب فرد می‌باشد.
حال چنانچه این سلول ها عملکردی صحیح از خود ارائه ندهند، و پالس های الکتریکی را به طور ضعیف ارسال کنند، فرد با تپش قلب مواجه می شود. نکته قابل توجه اینجاست که چه محرک هایی باعث میشوند تا سینواتریال ها پالس های ضعیفی را ارسال نمایند. عوامل مختلفی همچون،

 ۱- استفاده از برخی دارو ها همچون،داروهای آسم، داروهای سرماخوردگی، داروهایی همچون کوکائین یا آمفتامین، برخی از قرص های فشار خون و قلب برخی از قرص های افسردگی و اضطراب ، داروی تیروئید می‌توانند در خصوص این زمینه تأثیر گذار باشند.

۲- محرک های محیطی، علاوه بر آن زمانی که فرد در چنین شرایطی قرار گیرد که، دارای استرس زیادی باشد و دارای کمبود خواب باشد، و یا دچار یک حمله ی پانیک شده باشد، و یا کم خونی و فقر آهن داشته باشد، احتمال بالا رفتن تپش قلب در آن وجود دارد.

۳- تغییرات هورمونی نیز از گونه عواملی است که می‌تواند بر روی بالا رفتن تپش قلب تاثیر به سزایی بگذارد، معمولا چنانچه فرد در دوران بارداری، قاعدگی و یا پیش از یائسگی قرار می گیرند، بالا رفتن میزان تپش قلب خود را به خوبی حس می کنند.

۴- مشکلات و اختلال هایی که ممکن است در اندام های مختلف بدن به وجود آید نیز در این زمینه تأثیر گذار باشند، چنانچه فردی مبتلا به تیرویید پرکار باشد، مکانیسم بدن او به این صورت است که هورمون تیروکسین به مقدار زیادی در بدن فرد تولید می شود، در پی آن متابولیسم بدن فرد صیر صعودی پیدا میکند و باعث می شود تا فرد با افزایش میزان تپش قلب مواجه شود‌.

۵- علل آریتمی قلبی، گاهی از مواقع علل های آریتمی همچون، فیبریلاسیون‌ دهلیزی، انقباضات پیش‌رس دهلیزی یا بطنی، تند ضربانی، فوق‌ بطنی‌ و بطنی و گاهی سینوسی می‌توانند موجب تپش قلب در فرد شوند. گاهی نیز ممکن است به صورت کاملا نابجا و یهویی تپش قلب به سراغ فرد بیاید، گویا یک ضربه به قفسه سینه او برخورد کرده است، در این صورت آریتمی‌های قلبی فرد، انقباض پیش‌رس یا زودهنگام بطنی نامیده می شود.

پیشگیری و درمان تپش قلب

معمولا چنانچه فرد با تپش قلب مواجه میشود، نشانه هایی در آن پدید می آید، که میتواند تپش قلب خود را حس کند، نشانه هایی همچون،

۱-کوبیدن قلب به قفسه سینه

۲-پرش ضربان قلب

۳-احساس آشوب یا دلهره و نگرانی. و حتما توصیه می شود که افراد نسبت به پیشگیری و درمان تپش قلب خود، اقدام به عمل آورند چرا که، تپش قلب می‌تواند عوارض جبران ناپذیری را با خود به همراه داشته باشد که در ادامه قصد داریم ابتدا به معرفی عوارض ناشی از تپش قلب، و چگونگی پیشگیری و درمان آن بپردازیم.

۱- احساس بی حالی در فرد

چنانچه ضربان قلب یک فرد سریع بزند، احتمال افتادن فشار خون در فرد بالا میرود، که حتی میتواند منجر شود که فرد از حال برود و یا غش کند، که در خصوص اشخاصی که دارای مشکلات قلبی جدی می‌باشند، این مسئله بیشتر صدق میکند.

۲- احتمال وقوع ایست قلب

احتمال ایست قلبی به هنگام افزایش میزان تپش قلب خیلی کم می‌باشد.

۳- سکته مغزی

چنانچه تپش قلب در حالت نرمال قرار نداشته باشد، خون در داخل دهلیز ها تجمع پیدا می کنند، و در نتیجه لخته خون به وجود می آید، اگر این لخته به وجود آمده کنده شود، سکته مغزی در فرد رخ می‌دهد.

۴- نارسائی قلبی

 قلب حتما میبایست خون را به صورت طبیعی و با روندی صحیح پمپ کند، چنانچه اختلالی در عملکرد آن وجود داشته باشد، نارسایی قلبی در فرد به وجود می آید.
تشخیص اینکه یک فرد تپش قلبی غیر طبیعی دارد بر عهده پزشک متخصص می‌باشد، که با توجه به میزان آن و شرایط فیزیولوژیکی هر فرد درمان آن به روش های مختلف صورت می‌گیرد.
پزشک مربوطه با توجه به فاکتور های موجود اقدام به تشخیص آن میکند ، که برای تشخیص از بازخورد های بدن شما کمک می‌گیرد.

۱- مثلا در زمانی که تپش قلب دارید، با اندازه گیری آن، متوجه شوید که ریتم ضربان قلب شما تند است یا کند، و همچنین منظم و یا نامنظم بودن آن نیز عاملی پر رنگ به شمار می‌رود.

۲- چنانچه ضربان قلب شما کند و یا متوقف می‌شود، با چه احساسی رو به میشوید، احساس سرگیجه یا تنگی نفس دارید، آیا دچار درد قفسه سینه نیز می‌شوید یا خیر.

۳- معمولا در حین انجام چه فعالیت هایی با تپش قلب مواجه می‌شوید.

۴- تپش قلب‌ در شما آیا به صورت  ناگهانی رخ میدهد، ویا به صورت آهسته پدید می آید.

برای پیشگیری از تپش قلب هر فرد می بایست، اقداماتی را انجام دهد تا به حدی از وقوع آن جلوگیری به عمل آورد، به عنوان مثال داشتن رژیم غذایی مناسب، و انجام ورزش به صورت متوالی و مرتب از جمله مواردی است که می‌تواند عاملی به شمار رود در جهت اینکه فرد وزنی متناسب به همراه داشته باشد، و در وضعیت متعادل قرار گیرد.

۱- همانطور که در پیش تر به آن پرداختیم، استرس و اظطراب در بالا رفتن میزان تپش قلب نقش پر رنگی به همراه دارد، از این رو فرد میبایست به دنبال راهکار هایی در جهت کاهش میزان استرس خود باشد، یوگا و مدیتیشن در این زمینه موثر به عمل می آید.

۲- به حداقل رساندن مصرف کافئین  نیز از دیگر روش های جلوگیری از توش قلب به شمار می‌رود.

۳- استفاده از  نوشیدنی های  الکلی و یا مواد مخدر را در خود به صفر  برسانید.

۴- از استعمال و یا مصرف دخانیات، همچون سیگار و قلیان، خودداری نمایید.