چربی خون بالا چیست؟
چربی خون بالا به وضعیتی اطلاق می شود که در آن سطح چربی ها مانند کلسترول و تری گلیسرید در خون افزایش می یابد.
این موضوع معمولاً به عنوان هایپرلیپیدمی شناخته می شود.
سطوح بالای چربی خون می تواند علامتی از مشکلات صحیح باشد و مخاطراتی از قبیل بیماری های قلبی و عروقی از جمله بلاک شدن عروق قلبی را افزایش دهد. عوامل مانند نژاد، سن، تغذیه نا سالم، کم تحرکی و ژنتیک می توانند تأثیر گذار باشند.
برای تشخیص دقیق و درمان مناسب، مراجعه به پزشک متخصص ضروری است.
به طور کلی، چربی ها دسته‌ای از مواد چرب و روغن هایی هستند که در خون حمل می شوند.
چربی خون بالا به وضعیتی اطلاق می شود که سطح چربی های خون، به ویژه کلسترول و تری‌گلیسرید، از حد معمول بالا تر رفته باشد.
این وضعیت ممکن است ناشی از عوامل ژنتیکی، نژاد، سن، جنسیت، تغذیه نا سالم، فعالیت بدنی کم و چندین عامل دیگر باشد.
چربی خون بالا معمولاً به صورت نا خواسته در بدن تجمع می کند و ممکن است باعث افزایش ریسک ابتلا به بیماری های قلب و عروق شود.
این چربی ها شامل دو نوع اصلی کلسترول و تری‌گلیسرید هستند.
۱- کلسترول
کلسترول یک نوع چربی مهم است که در ساختار سلول ها و تولید هورمون ها نقش دارد.
از طریق خون به اعضاء مختلف بدن منتقل می شود.
کلسترول به دو دسته تقسیم می شود کلسترول خوب (HDL) و کلسترول بد (LDL). کلسترول خوب کمک به تخلیص چربی ها از دیواره عروق دارد، در حالی که کلسترول بد می تواند به تراکم و بلاک شدن عروق منجر شود.
۲- تری گلیسرید
تری‌گلیسرید ها یک نوع چربی دیگر هستند که از انباره های انرژی در بدن تشکیل می شوند و همچنین از طریق مصرف غذا به بدن وارد می شوند.
سطوح بالای چربی ها در خون می تواند به علت تغذیه نا سالم، کم تحرکی، ژنتیک، چاقی، دیابت، و مصرف مواد مخدر اتفاق بیفتد.
این وضعیت معمولاً بدون علائم آشکاری اتفاق می افتد و به عنوان فاکتور ریسکی برای بیماری های قلبی و عروقی، مانند ایسکمی قلبی، حملات قلبی، سکته مغزی و بلاک شدن عروق، بسیار مهم است.
برای تشخیص دقیق هایپرلیپیدمی، پزشک با درخواست آزمایش خون می تواند سطوح کلسترول کل، HDL، LDL و تری‌گلیسرید ها را اندازه گیری کند.
درمان هایپرلیپیدمی ممکن است شامل تغییرات در سبک زندگی تغذیه سالم و ورزش منظم و در صورت لزوم، دارو های کاهش چربی ها باشد.
اگر شما یا کسی دیگر مشکلاتی مرتبط با چربی های خون دارید، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.
چربی خون به معنای میزان چربی های حاضر در خون است. این چربی ها شامل کلسترول و تری گلیسرید هستند که از طریق مصرف غذا به بدن وارد می شوند.
مقادیر طبیعی چربی خون بستگی به نوع چربی و همچنین سطح فعالیت فرد دارد.
اما سطح بالای چربی خون، به ویژه کلسترول LDL یا کلسترول بد، ممکن است باعث تشکیل پلاک های چرب در داخل رگ ها شده و عروق را بسته نماید که منجر به بروز بیماری های قلب و عروق مانند آترواسکلروز یل توده چرب در داخل رگ سکته قلبی و سکته مغزی می شود.
چربی خون چقدر باید باشد؟
چربی خون بالا به معنای افزایش سطح چربی های خونی است.
چربی ها در خون به دو دسته تقسیم می شوند: کلسترول و تری‌گلیسرید.
همه افراد نیاز به مقدار کمی از این چربی ها برای حفظ سلامت قلب و عروق دارند، اما سطح بالای آن ها ممکن است باعث افزایش خطر ابتلا به بیماری های قلب و عروق شود.
عوامل مختلفی مانند ژنتیک، نژاد، سن، جنس، تغذیه نا سالم، فعالیت بدنی کم و سایر شرایط پزشکی مانند دیابت، چاقی و فشار خون بالا ممکن است منجر به افزایش سطح چربی خون شود.
در صورت داشتن سطح بالای چربی خون، لازم است با پزشک خود در مورد راهکار های مناسب برای کاهش آن صحبت کنید.
سطح مطلوب چربی ها در خون برای هر فرد بستگی به نوع چربی ها و عوامل خطری دیگر دارد.
اما به طور کلی، معیار های مرسوم برای میزان مطلوب چربی ها در خون عبارتند از:
۱- کلسترول کل
کلسترول کل باید کمتر از 200 میلی‌گرم بر دسی‌لیتر (mg/dL) باشد.
۲- کلسترول LDL یا کلسترول بد
میزان LDL باید کمتر از 100 میلی گرم بر دسی لیتر (mg/dL) در افراد عادی و کمتر از 70 میلی گرم بر دسی لیتر در افراد دارای فاکتور های خطر بالا باشد.
۳- کلسترول HDL یا کلسترول خوب
میزان HDL باید بالا تر از 40 میلی گرم بر دسی لیتر (mg/dL) در مردان و بالا تر از 50 میلی گرم بر دسی لیتر در زنان باشد.
مقادیر بالا تر از 60 میلی گرم بر دسی لیتر به عنوان بسیار مطلوب شناخته می شوند.
۴- تری گلیسرید ها
میزان تری گلیسرید باید کمتر از 150 میلی گرم بر دسی لیتر (mg/dL) باشد.
به هر حال، مقادیر مطلوب ممکن است با توجه به سن، جنسیت، تاریخچه بیماری، و دیگر فاکتور های خاص فردی متفاوت باشد.
بهترین راه برای تعیین میزان مطلوب چربی ها در خون، مراجعه به پزشک و انجام آزمایش خون مرتبط است.
پزشک می تواند نتیجه های آزمایش را تحلیل کند و بر اساس شرایط فرد، برنامه درمانی مناسب را تعیین کند.
درمان چربی خون به دو روش دارویی و غیردارویی انجام می‌شود.
درمان غیردارویی شامل تغییر سبک زندگی و رعایت چندین نکته است که عبارتند از:
۱- تغذیه سالم
مصرف مواد غذایی با کمترین مقدار چربی اشباع شده، کلسترول و نمک، و بالا بردن مصرف مواد غذایی حاوی فایبر (مثل سبزیجات، محصولات غلات کامل و میوه‌ها) به منظور کاهش سطح چربی خون.
۲- وزن مناسب
حفظ وزن مناسب با تغذیه سالم و فعالیت بدنی منظم.
۳- فعاليت بدني
انجام فعاليت هاي بدني منظم به ميزان حداقل 30 دقيقه در روز مثل پياده روي، شيرجه كشي، شنا يا دوچرخه سواري.
۴- قطع سیگار
ترک سیگار به منظور کاهش خطر بیماری‌های قلبی و عروقی.
۵- مدیریت استرس
کنترل استرس و اضطراب با روش‌های مانند مدیتیشن، یوگا و تمرینات تنفس عمیق.
۶- کاهش استفاده از داروها
در صورت امکان، کاهش استفاده از داروهای غیرضروری که ممکن است سبب افزایش سطح چربی خون شود.
۷- پروتئین های سالم
جایگزین کردن منابع پروتئین حاوی چربی اشباع شده (مثل گوشت قرمز) با منابع پروتئین سالم‌تر (مثل ماهی، فولاد، نخود و لپه).
علایم چربی خون بالا چیست
علائم چربی خون بالا ممکن است برای مدت طولانی نا دیده گرفته شوند یا بدون علائم آشکاری اتفاق بیافتند.
به همین دلیل، هایپرلیپیدمی یا سطوح بالای چربی خون به عنوان قاتل ساکت شناخته می شود.
با این حال، در برخی از موارد، ممکن است نشانه ها و علائم زیر نیز مرتبط با چربی خون بالا را مشاهده کنید.
۱- کسل و خستگی
سطوح بالای چربی ها می تواند باعث افت انرژی و احساس خستگی شود.
۲- درد یا سنگینی در قفسه سینه
چربی های بالا می توانند به تراکم و بلاک شدن عروق منجر شوند و درد در قفسه سینه آنژین صدری را ایجاد کنند.
۳- ضعف عضلات
سطوح بالای چربی ها ممکن است باعث ضعف عضلات شود.
۴- دشواری در تنفس
بلاک شدن عروق ممکن است باعث دشواری در تنفس شود.
۵- تغییرات در دید
در برخی از موارد، سطوح بالای تری گلیسرید می تواند تغییراتی در دید ایجاد کند.
باید توجه داشت که این علائم ممکن است علت های دیگری هم داشته باشند و تشخیص دقیق نیاز به مشاوره پزشکی دارد.
اگر شما یا کسی دیگر از این علائم رنج می برید، بهتر است که به پزشک خود مراجعه کنید تا تشخیص صحیح و درمان مناسب را تعیین کند.
چربی خون به معنای سطح بالای چربی ها در خون است. چربی ها یک نوع لیپید هستند که در بدن وجود دارند و نقش مهمی در عملکرد سلول ها و سیستم عصبی دارند.
اما اگر سطح چربی ها در خون بالا رود، مشکلات جدی به وجود می آید.
سطح بالای چربی خون معمولا به دلایل زیر رخ می دهد.
۱- تغذیه نا متعادل
مصرف زیاد چربی های اشباع شده و کلسترول در تغذیه روزانه باعث افزایش سطح چربی خون می شود.
۲- فعالیت بدن
فعال نبودن بدن، کم تحرک بودن و نداشتن فعاليت فيزيكي منظم باعث افزایش سطح چربي خون مي شود.
۳- عوامل وراثتي
در بعضي افراد، عامل وارثي باعث افزايش سطح چربي خون مي شود.
۴- بیماری های مزمن
برخی از بیماری ها مانند دیابت، چاقی، هایپرتانسیون و بیماری های کليوي باعث افزايش سطح چربي خون مي شوند.
افزایش سطح چربی خون ممکن است منجر به تشکیل پلاک های آتروماتوس در دیواره عروق شود که باعث تنگ شدن و آسیب دیدگی عروق و قلب می شود.
این مشکلات قلبی و عروقی مانند آترواسکلروز، سکته قلبی و فشار خون بالا را به همراه دارد. لذا کاهش سطح چربی خون و حفظ آن در حد نرمال از اهميت بالايي برخوردار است.